رنک الکسا

هنرمندان قدیمی برای اضافه نمودن حس توازن و شکوه به یک صحنه ، مجسمه یا بنا مدتها از ترکیب تناسب طلایی استفاده کرده‌اند . ترکیب مزبور یک تناسب ریاضی بر اساس نسبت ۱٫۶۱۸/۱ بوده و در اغلب مواقع در طبیعت ، مثلا در صدف‌های دریایی و الگوی دانه‌های گل آفتاب‌گردان و یا ساختار هندسی بازوهای میله‌ای کهکشانهای مارپیچی موجود در کیهان یافت می‌شود . امروزه سرنخ‌هایی از این نسبت طلایی در نانو ذرات ( شاخه‌ی نانو تکنولوژی ) بدست آمده است .

 ازدید همگان نور"جزء اساسی و ضروری در ساختمان است . که کار آن روشن کردن  فضا به منظور قابل رویت ساختن آن است .در هنر ساختمان سازی یا  به  عبارتی معماری  نور یکی از اجزایی است  که  کنار عناصر و مفاهیم دیگر از قبیل ساختار" نظم فضایی "مصالح" رنگ و .... مطرح می شود و در طراحی به عنوان یک عنصر مجزا باید نقش خود را ایفاکند . ولی واقعیت این است که در بسیاری از موارد در ساختمان سازی و معماری های داخلی به نور بیشتر به عنوان یک عامل روشن کننده که باعث کاهش مصرف نور مصنوعی و در نتیجه کاهش مصرف برق ! می شود " می نگرند و فقط به مواردی از قبیل این که نور جنوبی و شمالی بر نور شرقی و غربی ارجحیت دارد و در مواقع ناچاری نور شرقی از نور غربی بهتر است "توجه می شود و معماران به صورت کلیشه ای و از روی عادت آن را رعایت می کنند و اگر در ساختمان سازی نیازی به نور پردازی و ایجاد مفاهیم و تاکید هایی توسط نور باشد منحصرا به استفاده از نور مصنوعی می پردازند و با انواع درجات و رنگ های نور مفهوم و طرح خود را اجا می کنند .

مقدمه:

تئوگیمبل در کتابش به‌نام 'شکل، صوت، رنگ و شفا' مى‌گوید: در آغاز ظلمات مقدس حکمفرما بود و از این ظلمات نور سر برآورد. نور و تاریکی، رقص آفرینش را به پایکوبى برخاستند و بدین‌گونه رنگ‌هاى طیف متولد گردیدند.

حدود هشتاد هزار سال پیش بشر موفق به رنگ کردن اشیاء شد؛ که در ابتدایى‌ترین شکل آن تنها دو رنگ سیاه و قرمز بود.

تا اوایل قرن هیجدهم میلادى رنگ کردن اشیاء بیشتر جنبهٔ هنرى و تشریفاتى داشته و نقاشى با الهام از طبیعت صورت مى‌گرفته است.

گفته مى‌شود که چشم انسان قادر است حدود دو میلیون رنگ را از یکدیگر متمایز بنماید و تشخیص دهد.

یوهانس اتین در کتاب خود بنامه 'هنر رنگ' که در سال ۱۹۶۱ م در آلمان به‌چاپ رسیده، نوشته است: رنگ همهٔ مواهب خود را به همه تقدیم مى‌کند ولى رموز نهان‌تر خود را فقط براى شیفتگان واقعى مکشوف مى‌سازد و تنها کسانى که عاشق رنگ هستند مى‌توانند زیبایى و کیفیت ذاتى آن را درک نمایند.

نورپردازی اعم ازطبیعی یا مصنوعی ، و ایجاد سایه روشن در فضای معماری یکی از روش های  هدفمند کردن طرح ساختمان هستند.

تعیین موقعیت منبع نور و شدت آن ( برحسب واحد Lux)  و تعیین و توزیع مناسب نور با توجه به کارکرد فضا و در نتیجه شیوه استفاده از نور در فضا کار مهندس برق در بخش طراحی روشنائی ، بیشتر مرتبط با روشنایی مصنوعی ، است.

اما در یک ساختمان ، در رابطه با نور وظایف بسیار مهم دیگری نیز مطرح است که معمار مسئول آن خواهد بود.

این وظایف عمدتا شامل هدفمند کردن معمارانه نور هستند که از جمله آن ها موارد ذیل را میتوان نام برد:

          1- تمایز فضاها از یکدیگر با توجه به هویت آن ها به کمک نورپردازی

          2- هدایت ذهنی و روانی  حاضران در مکان بر اساس توالی تنوع در نور پردازی

این دو وظیفه بر این اصل استوار می شوند که انسان طبیعتا گرایش به توجه و حرکت به سمت نور را دارا است.

پر کاربرد ترین فضاهای یک ساختمان نقاطی هستند که نور به شکلی موثر در آن ها وجود دارد.  و اصولا مکان ها عمدتا با نوری که درآن ها وجود دارد تعریف می شوند.

از سویی وجود روشنایی تنها در کنار تاریکی معنا  دارد. بنا بر این شیوه تنظیم نور و سایه روشن در هر مکان از یک معماری ، واجد معنا و مفهوم و نهایتا تاثیر خاص می تواند باشد. و این معماری است که این تاثیر را برحسب اهدافی که در خلاقیت ذهنی خود شکل داده است ، به کار می گیرد.

فضا در معماری و سینمای امروز متاثر از حق انتخاب تماشاگر است

یکی از فصول مشترک معماری و سینما، فضا است. فضا در هر دوی این هنرها به وسیله «شخصیت» ساخته می شود و ویژگی مهم این فضا در جهان امروز، دادن حق انتخاب به تماشاگر است.
مهندس «شادمهر راستین»، سینماگر و مهندس معمار که از سوی دفتر پژوهش های فرهنگی، در خانه هنرمندان با موضوع «معماری، فضا، سینما» سخنرانی می کرد، در این باره گفت: «انتخاب کردن، اولین قدرت انسان در فضای آزاد است. در دوران مدرن به مخاطب اجازه داده می شود همچون یک شخصیت با اراده، انتخاب کند. در این شرایط، این انسان است که به عملکرد و استفاده از فضا در معماری تعریف می بخشد و هم او در درک فیلم و سینما، مشارکت می کند. در نتیجه معمار امروز سعی می کند بنایی طراحی کند که دعوت کننده باشد و نه مقهور کننده. در سینما نیز کارگردان خود را از سینما حذف می کند. از لانگ شات استفاده می کند و تماشاگر را مختار می گذارد که درام را خودش در صحنه بسازد و اگر تمایل داشت با قهرمان یا شخصیت فیلم، هم ذات پنداری کند.»
او هدف از امکان انتخاب در فضای معماری و سینما را گفت و گو، مشارکت و آشنایی دانست و گفت: «فضای عمومی، فضایی غیر از فضای خصوصی (خانه) و فضای دولتی (ادارات، محل کار) است. همه هنرها، از جمله هنر معماری و سینما در پی کشف و شناخت این فضا هستند چرا که انسان در این فضا ابعاد مهم و پیچیده ای از شخصیت خود را بروز می دهد یا شکل می دهد که نه در فضای خصوصی می گنجد و نه در فضای دولتی. حوزه های عمومی مکان هایی مانند تماشاخانه ها، پیاده روها، پاتوق ها و … است. در ایران فضاهای عمومی بسیار محدود است. این امر، انسان انتخاب گر عصر جدید را دچار مشکل می کند. این کمبود فضاهای عمومی، هم در معماری ما و هم در سینمای ما تاثیر گذاشته است و فضاهای خصوصی و دولتی را نیز دچار اختلال کرده است. در نتیجه از فرد ایرانی در هر یک از این مکان ها، رفتارهایی سر می زند که به هیچ کدام از این حوزه ها تعلق ندارد.»

بررسی تاثیر معماری بر سینمای اکسپرسیونیست

معماری و سینما هر دو به ایجاد فضا و روح زندگی میپردازند و در فرآیند ادراک فضا، هر دو هنر به اصول مشترکی پایبندند. مصالح معماری عموما مادی و واقعی است و مصالح سینما صوری و خیالی … اگرچه در معماری های اخیر نیز مواردی از قبیل فرا سطح ، فرا فضا و واقعیت های مجازی ، معماری نیز زاه پر پیچ و خم خیال و تصور را به سختی می پیماید و وجوه مشترک معماری و سینما در استفاده از ابزار نوین دیجیتالی برای عینیت بخشیدن به تصورها و تجربه های ما از فضای شهری نیز بر هیچ کس پوشیده نیست.

وقتی معماری به عنوان عام ترین شکل هنر با سینما ارتباط برقرار میکند، جذاب ترین پیوند هنری رخ می دهد.

در گروهی از فیلم های اکسپرسیونیستی ، معماری تاثیری عمیق و موشکافانه داشته است و در گروهی دیگر از قبیل متروپلیس و دونده روی تیغ تصاویر خیالی شهرها ، فیلم را تشکیل داده اند و سینما تحت تاثیر عظیم و شگرف معماری قرار دارد. معماری با ایجاد فرمهای غیر عادی، راهروهای پیچ در پیچ، فضاهای بغرنج، پله های ترک خورده ، بازی با نور و نقاشی های گوناگون، در ایجاد هیجان در فیلم های اکسپرسیونیستی تاثیر شگرفی داشته است. نوشتار فوق به بررسی و معرفی اکثر فیلم های اکسپرسیونیست آلمان و تاثیر معماری بر آنها و همچنین به بررسی تعداد معدودی از فیلم های بعد از سینمای اکسپرسیونیست آلمان که تا حدودی ریشه های اکسپرسیونیستی دارند، می پردازد.

“سینما هنری چند بعدی”

این عبارت، تعبیر Jean-Luc Godard فیلمساز برجسته فرانسوی از سینما است. از نقطه­نظر Godard فیلم­سازان با شیوه­های مختلفی به فیلم­سازی می­پردازند. البته منظور وی تنها اسباب و لوازم فیلم­سازی نیست، بلکه تفاوتی است که در نحوه نگرش و بیان ایده­های فیلم­سازان مختلف باهمدیگر وجود دارد؛

Jean Renoir وRobert Bresson، موسیقی می­سازند. Sergei Eisenstein نقاشی می­کند. Stroheim به عنوان نویسنده داستان­های کوتاه صدادار در دوران صامت شناخته شده است و Alain Resnais مجسمه­سازی می­کند.

از این لحاظ سینما در ابتدا هرچیزی می­تواند باشد. فهرست Godard از نمونه­های شیوه ساخت فیلم، می­تواند با مفهوم دیگری، یا به تعبیری، بوسیله یک شیوه مشخص دیگر تکمیل و توسعه یابد؛ سینما به عنوان معماری.

جدایی­ناپذیری توصیف سینمایی معماری و ماهیت سینمایی تجربه معماری، سبب تاثیرگذاری متقابل این دو هنر از بسیاری جنبه­های گوناگون شده است. با وجود آنکه هر دو به عنوان هنری شناخته شده­اند که با کمک تعداد زیادی متخصص، دستیار و تکنسین پدید می­آیند، اما بدون اینکه خواسته باشیم ماهیت اصلی­شان (سینما و معماری) را به­عنوان نتیجه تلاشی گروهی نادیده بگیریم، بایستی اذعان کنیم، هر دو، هنری ابداعی و حاصل ایده­پردازی هنرمندانه خالق خود هستند.

ارتباط بین سینما و معماری از دیدگاه­های متنوعی می­تواند مورد مطالعه قرار گیرد؛

چگونه کارگردانان مختلفی همچون Walter Ruttman در فیلم برلین، سمفونی شهر بزرگ (۱۹۲۷) یا Fritz Lang درمتروپلیس (۱۹۲۷) در فیلم­هایشان، شهر را (به گونه­ای خاص خود) تصویر می­کنند.

یا چگونگی نمایش ساختمان­ها و خانه­ها؛ چنانکه به عنوان نمونه، در فیلم­های اکسپرسیونیستی آلمان با فضاهای خیال­پردازانه که بین رویا و واقعیت معلق هستند، روبه­رو می­شویم. معماری همچون Paul Nelson که به عنوان یک معمارحرفه­ای و هم یک طراح صحنه شناخته شده است، در پروژه­ای همچون خانه معلق (۱۹۳۶ -۳۸)؛ خانه­ای با چندین اتاق طراحی می­کند که همانند آشیانه پرندگان توسط یک محفظه فولادی و شیشه­ای آویزان است. (خانه­ای که شاید تصور آن تنها در خیال و ایده­پردازی­های سینماگران ممکن باشد.)

نگهبانی، حمل و نقل اثاثیه میهمانان در سرسرای لابی، محل استقرار سرنگهبان باید به ترتیبی باشد که امکان کنترل وردودی، میز پذیرش، صندوق و آسانسورها را داشته باشد. لازم است سرنگهبان یک فضای انبار برای بسته های کوچکی که در غیاب میهمانان به هتل تحویل داده می شود، در اختیار داشته باشد. در نقطه مشابهی از سرسرا و در دسترس نگهبان، باید انبار نسبتاً بزرگی برای نگهداری اثاثیه میهمانان در فاصله تخلیه اتاق تا ترک هتل در نظر گرفته شود. فضاهای پشتیبانی: توالت ها، محل نگهداری پالتوها، تلفن های داخلی و عمومی از جمله فضاهای خدماتی این بخش محسوب می شوند. نمازخانه و اتاق مخصوص کمک های اولیه و فوریت های پزشکی می توانند در زمره فضاهای این قسمت درآیند. فضاهای عرصه غذا و نوشیدنی در اواسط دهه هفتاد میلادی و در موقعیتی که رقابت بین هتل های فزونی یافته بود، صنعت هتلداری و هتل سازی متوجه فرصت هایی شد که فعالیت و عملیات بهینه رستوران ها و سالن های هتل می تواند برای موفقیت هتل در بازار مشتریان هتل در بازار که فضاهایی که برای عرضه غذا و نوشیدنی به خوبی طرح ریزی شده اند، تقاضا برای اتاق های خواب و جلسات را افزایش داده و عموم مردم را به خصوص برای ساعت صرف ناهار و شام، به خود جلب و سود بیشتری تولید می نماید. طراحی رستوران و تریاهای موفق،باید بر اساس شناخت رفتار و حالات ناپایدار و متغیر مسافران باشد. برای مثال اکنون تعداد بیشتری از افراد خارج از اوقات معمول غذا صرف می کنند. میهمانان از رستوران هایی که در آنها عناصر سلف سرویس مانند بوفه آزاد به کار رفته است و امکان انتخاب از میان غذاهای به نمایش گذاشته را داشته و خود تعیین کننده زمان صرف غذا باشند و نیز بتوانند در آنها با لباس غیررسمی ظاهر شوند، استقبال بیشتری می نمایند. در این ملاحظات که بخشی از یک یا چند رستوران و سالن صرف نوشیدنی، به طور شکیلی به گرد لابی هتل قرار داده می شوند، اینها و سایر فضاهای عرضه انواع مخصوص غذا و نوشیدنی، نظیر رستوران های عرضه غذاهای ویژه، رستوران روی بام و رستوران تم، مکان فروش غذاهای آماده و سبک، بار و سالن های تفریحی، یک طبقه بندی ثانویه و پیچیده تری در فضاهای عمومی تشکیل می دهند. در هتل های تفریحی تدارکات لازم برای سرویس غذا در هوای باز مهیا می شود و این سرویس با توسط گسترش یک رستوران به بیرون از هتل یا به صورت کاملاً جداگانه انجام می گیرد. به منظور استفاده از چشم اندازهای شهر و یا طبیعت اطراف، رستوران بام می تواند جواب مناسب باشد. از جمله دیگر روش های ارائه خدمات غذایی، ایجاد رستوران واحد، شامل چند بخش مختلف است. هر قسمت مناسب با نوع غذا و سرویسی که ارائه می دهد، از نظر مصالح به کار رفته در کف و سطوح و نوع مبلمان، نورپردازی، چیدمان و... خود را جدا می کند. ظرفیت رستوران ها بسته به اندازه هتل، میزان پتانسیل جذب از بیرون هتل، موقعیت آن در رابطه با رستوران های دیگر، مدت زمان اقامت میهمانان و مقدار صبحانه ای که باید در اتاق ها سرو شود متغیر است. روش ها و پیشنهادهایی به منظور بهبود وضعیت سرویس غذا: 32- ایجاد چند رستوران کوچک که دارای سبک های مشخصاً متمایز از هم می باشند و تحت پوشش یک نظام غذایی مشترک عمل می کنند،

به نام یگانه معمار هستی کلمه معمار از لغت عربی و صیغه مبالغه است به معنای بسیار آباد کننده و عمارت کننده می باشد و از نامهای خداوند است و کلمه معمار با ترکیبات زیادی در ابیات فارسی و در اشعار شعرای فارسی زبان بسیاری به کار رفته است و جالب است که کلمه معمار هم برای آباد کردن و عمارت ظاهری و ساختمانی نیز به کار رفته است و هم به معنای عمارت کردن و آباد کردن دل و درون. درباره حضرت ابراهیم که کعبه را به دست خود ساخته می گوید: به معماری کعبه چو دست برد                        زمانه ابراهیم پنداشتش بشر با نیروی خداداد و عقل دور اندیش خود در می یابد که دوران عمر و زندگی دنیا خیلی سریع سپری می شود و می گذرد و برای جاودانه ماندن و زیست پایدار در دنیا ناچار بایستی آثاری را به وجود آورد که پس از گذشت قرنهای متمادی نامش در دنیا باقی بماند.    تفریح (Recreation) تفریح از نظر اقتصادی عبارت است از هر گونه فعالیت یا عدم فعالیت که با قصد قبلی و یا میل و رغبت در اوقات فراغت انجام می گیرد. بنابراین، تفریح یک تجربه احساسی و لذت بخشی است که به تمایل افراد در هنگام فراغت به آنها دست می دهد به عبارت دیگر هنگامی که کوچکترین احساسی از اجبار در فعالیت یا عدم فعالیت در زمان فراغت وجود نداشته باشد به طور قطع و مسلم این حالت را می توان تفریح نامید تفریح به طور کلی با کار تباین کامل دارد وجه تمایز آن جنبه فعالیت آن نیست بلکه وضع و حالت و احساسی است که در آن به افراد دست می دهد و آنها را در بر می گیرد. فعالیت ها روزمره زندگی (خوردن خوابیدن و رسیدگی به بهداشت شخصی) حتی اگر خوشایند نیز باشند نمی تواند در رده تفریح قرار گیرد. تفریح – شامل کلیه تفریحاتی است که در خارج از محیط های بسته و محدود انجام گیرد تفریح در محیط های باز به فضا و منابع نیاز دارد. از مناسب ترین منابعی که می تواند کیفیت تفریح را بالا ببرد می توان مناطق طبیعی و کمتر تغییر یافته را نام برد.     فعالیت های تفریحی فعالیت های تفریح به آن دسته از فعالیت ها گفته می شود که جزئی از تفریح محسوب می شوند. فعالیت هایی تفریحی یا جنبه رسمی  دارند نظیر بازیها و سرگرمی ها ی ویژه، یا جنبه غیر رسمی دارند نظیر پیک نیک، راه پیمایی و کوه نوردی، ماهیگیری، مسافرت و ... اختیاری بودن، نبود اجبار، غیر رسمی بودن ، از روی طیب خاطر انجام دادن و رغبت کامل از ویژگی های این گونه فعالیت است

نور در فضاهای داخلی و خارجی 

اگر از نور کامل و طبیعی خورشید که گستردگی و کیفیت آن قابل مقایسه با نورهای دیگر نیست صرف نظر کنیم، استفاده از نور آبی مصنوعی و چراغ های روشنایی، به نیازی ضروری و همیشگی تبدیل شده است.

به خصوص نقش نورپردازی در معماری داخلی بسیار مهم و جذاب می نماید. با افزایش کارآیی های صنعت برق و امکانات تکنولوژیک مربوط به آن، استفاده از محصولات وابسته به آن نیز رشد چشمگیری داشته است؛ چنانکه باید اذعان داشت روشنایی، راه را برای یک تحول در شناخت و طراحی معماری باز کرده است. این محصولات که مشتمل بر انواع چراغ ها و سیستم های روشنایی هستند، ابزار اصلی نورپردازی را تشکیل می دهند. با تنوع این ابزار، طراحان با مسئله ای مواجه می شوند و آن انتخاب صحیح وسیله نوری و تعیین محل مناسب برای آن است. چنین مشکلی پیچیده تر از تامین کمی نور است. اگر چه لامپ های عریان قادرند نیازهای کمی نور را به آسانی مرتفع کنند، واضح است که جنبه های دقیق تامین آسایش و نکات ظریف زیبایی شناسی از عهده این وسایل ساده برنمی آید. در حقیقت گره کار در تهیه و تامین نور نیست بلکه تنظیم منابع نوری برای خلق محیط مناسب بصری، مسئله اصلی است.  

نور در معماری 

 ازدید همگان نور"جزء اساسی و ضروری در ساختمان است . که کار آن روشن کردن  فضا به منظور قابل رویت ساختن آن است .در هنر ساختمان سازی یا  به  عبارتی معماری  نور یکی از اجزایی است  که  کنار عناصر و مفاهیم دیگر از قبیل ساختار" نظم فضایی "مصالح" رنگ و .... مطرح می شود و در طراحی به عنوان یک عنصر مجزا باید نقش خود را ایفاکند . ولی واقعیت این است که در بسیاری از موارد در ساختمان سازی و معماری های داخلی به نور بیشتر به عنوان یک عامل روشن کننده که باعث کاهش مصرف نور مصنوعی و در نتیجه کاهش مصرف برق ! می شود " می نگرند و فقط به مواردی از قبیل این که نور جنوبی و شمالی بر نور شرقی و غربی ارجحیت دارد و در مواقع ناچاری نور شرقی از نور غربی بهتر است "توجه می شود و معماران به صورت کلیشه ای و از روی عادت آن را رعایت می کنند و اگر در ساختمان سازی نیازی به نور پردازی و ایجاد مفاهیم و تاکید هایی توسط نور باشد منحصرا به استفاده از نور مصنوعی می پردازند و با انواع درجات و رنگ های نور مفهوم و طرح خود را اجرا می کنند .

در صورتی که با نگاهی به تاریخ معماری گذشته ( تقریبا هر نوع معماری تاریخی ) نور به عنوان یک عنصر مجزا به کار گرفته شده و به نتایج بسیار زیبایی هم رسیده اند .

یکی از مهمترین مشخصه های نور طبیعی " توالی و دگرگونی آن در در طول روز است که باعث حرکت و تغییر حالت در ساعات مختلف می شود ." در تاریخ نقاشی توجه به نور در دوره  امپرسیونیست ها  دیده می شود . هنگامی که نقاشان آتلیه های خود را ترک کردند و در زیر نور خورشید با نور طبیعی مشغول نقاشی شدند . از مشخصات این سبک توجه به رنگ و نور در ساعات مختلف روز و انعکاس رنگ های اشیای مختلف در یکدیگر و تاثیر رنگ های پیرامونی و به کار بردن رنگ های خالص و ناب می باشد . قاعدتا لازم نیست که چنین تحولی در سبک معماری داخلی ما نیز به وجود آید " با توجه به اینکه ما ساختمان هایی داریم که عنصر نور را به قدری قوی و جذاب در خود به کار گرفته اند که هر بیننده ای را به خود جذب می کند . این مقاله به بررسی نقش نور در معماری و معماری داخلی به عنوان یک جزء سازنده و مفهوم بخش می پردازد و در خاتمه امید بر این دارد که در آینده در ساختمان ها همانند نیاکانمان شاهد به کارگیری نور طبیعی به صورت یک عنصر کاملا اثر بخش باشیم .

نور وطبیعت:

نور طبیعی که حامل انرژی حیات بخش درونی است به عنوان یکی از منابع وجود حیات بر روی زمین محسوب می گردد. علاوه بر آن نور می تواند با رنگ ها و جلوه های متفاوت خود باعث تغییر چهره یک مکان شود زیرا نور در هر یک از فصول سال " در آب و هواهای متفاوت و یا در هر زمانی از طول روز دارای چهره ای مخصوص به خود می باشد .